تأثير نماز بر بيماريهاي پوست
در شماره هاي گذشته پس از بحث كوتاه پيرامون برخي فوايد پزشكي اوقات نماز به مقدمات نماز و طهارت نمازگزار توجه كرديم و برخي فايده هاي طبي مترتب بر آن را به اختصار اشاره نموديم. از جمله پيرامون اهميت نظافت دست و صورت كه بر اثر نماز به انسان هديه مي گردد سخن گفتيم. اما در ادامه وضو، فرمان الهي بر مسح سر و پا قرار گرفته است. (1)
هر چند مي توان در بعد نمادين و از ديدگاه زيبايي شناسي ، مسح سر و پا در پايان وضو را سمبلي جسم ، از سر تا پا و از فرق تا قدم به حساب آورد و به عنوان عاملي در ياد آوري پيوسته مسلمانان مبني بر نظافت تمام بدن تلقي كرد، اما در باره بيماريها نيز مي توان به نكاتي چند توجه نمود.
پاها و سر انسان بر خلاف دست و صورت، از اعضايي هستند كه در بخش قابل توجهي از شبانه روز پوشانيده هستند، تا حدي كه حتي خود نيز معمولا توجه كمي به آنها دارند. (2)
اما امروزه دانش بشر، گروهي از بيماريها را مي شناسد كه شروع تظاهرات اين بيماريها از پوست سر و پاها است. بعنوان مثال برخي بيماريهاي قارچي پوست از حد فاصل ميان شصت و ديگر انگشتان پا آغاز مي گردد كه اتفاقا درست محل اين ناحيه مسح واجب دارد و به همين ترتيب مسح سر نيز مي تواند توجه انسان را به آلودگي يا ضايعه عفوني در مو و پوست سر توجه دهد و در نتيجه انسان را براي رفع آن به اقدام وادارد.
در ضمن وجوب مسح سر و پا فرصتي است براي برداشته شدن پوشش پا و سر و در معرض هوا و اكسيژن قرار گرفتن اين اعضاء كه علاوه بر شادابي پوست، به نوبه خود مانع رشد ارگانيزم هاي بي هوازي در منافذ پوست خواهد شد.
البته لازم به توجه است كه بسياري از بيماريهاي پوست (بويژه عفونتها) بوسيله غسل هاي متعدد اعم از واجب و مستحب كه شخص نمازگزار در طول زندگي خود به جا مي آورد، قابل پيشگيري هستند كه براي پرهيز از اطالة كلام تنها به همين اشاره بسنده مي كنيم.
پی نوشت ها:
1- آيه شريفه 9 سوره مباركه مائده.
2- پوشش پا به صورت جوراب و كفش امروزه در اكثر فرهنگها متداول شده است و پوشش سر به صورتهاي مختلف از چادر و عمامه گرفته تا كلاه و روسري از ديرباز معمول بوده است.
منبع: چهل نکته پزشکی پیرامون نماز، دکتر مجید ملک محمدی، تهران، انتشارات معارف، 1376.